Cặp Tiền Forex: Khái Niệm, Cách Hoạt Động & Điều Cần Biết

Trong thế giới tài chính toàn cầu, cặp tiền forex là yếu tố cốt lõi trong mọi hoạt động giao dịch trên thị trường ngoại hối. Dù bạn là người mới tìm hiểu hay đã có kinh nghiệm, việc nắm vững cách các cặp tiền vận hành sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn bản chất thị trường và cách tỷ giá biến động mỗi ngày.

Cặp Tiền Forex Là Gì?

Cặp tiền forex là sự kết hợp của hai loại tiền tệ quốc gia được giao dịch cùng nhau. Trong đó, một loại đóng vai trò là đồng tiền cơ sở (base currency), còn loại còn lại là đồng tiền định giá (quote currency). Khi một cặp được báo giá, nó thể hiện bao nhiêu đơn vị của đồng tiền định giá cần thiết để mua một đơn vị của đồng tiền cơ sở.

Ví dụ: Cặp EUR/USD = 1,1000 nghĩa là 1 euro bằng 1,1000 đô la Mỹ.

Cách Hiểu Về Cặp Tiền Forex:

Tiền tệ cơ sở luôn đứng trước trong cặp.
Tiền tệ định giá đứng sau và thể hiện giá trị quy đổi.
Khi tỷ giá tăng, đồng tiền cơ sở mạnh lên so với đồng tiền định giá.
Khi tỷ giá giảm, điều ngược lại xảy ra.

Xem tại đây:

Tỷ Giá Hối Đoái Và Vai Trò Trong Cặp Tiền Forex

Tỷ giá hối đoái là mức giá tại đó một đồng tiền được trao đổi với một đồng tiền khác. Trong thị trường forex, tỷ giá luôn biến động theo thời gian thực, do bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như:

Chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương
Lạm phát và lãi suất
Tình hình kinh tế, chính trị toàn cầu
Sự kiện tài chính lớn

Ví dụ, tỷ giá USD/JPY = 145,00 nghĩa là 1 đô la Mỹ đổi được 145 yên Nhật. Nếu tỷ giá tăng lên 147,00, đô la Mỹ đã mạnh lên so với yên.

Trong mỗi cặp tiền forex, thay đổi nhỏ nhất của tỷ giá được gọi là PIP (Percentage In Point). Với phần lớn các cặp tiền, 1 PIP = 0.0001. Ví dụ, khi EUR/USD thay đổi từ 1.1000 sang 1.1005, tức là biến động 5 PIP.

Đối với các cặp có đồng yên Nhật (như USD/JPY), 1 PIP thường = 0.01.

Các Cặp Tiền Forex Phổ Biến Trên Thị Trường

Không phải mọi cặp tiền đều có tính thanh khoản cao hoặc được giao dịch thường xuyên. Dưới đây là một số cặp tiền forex phổ biến nhất, được chia thành 3 nhóm chính:

Cặp Tiền Chính (Major Pairs)

Đây là những cặp có khối lượng giao dịch lớn nhất thế giới, thường bao gồm USD và một đồng tiền mạnh khác:

EUR/USD – Euro / Đô la Mỹ
USD/JPY – Đô la Mỹ / Yên Nhật
GBP/USD – Bảng Anh / Đô la Mỹ
USD/CHF – Đô la Mỹ / Franc Thụy Sĩ
AUD/USD – Đô la Úc / Đô la Mỹ
USD/CAD – Đô la Mỹ / Đô la Canada
NZD/USD – Đô la New Zealand / Đô la Mỹ

Cặp Tiền Chéo (Cross Pairs)

Là những cặp tiền forex không bao gồm USD. Ví dụ:

EUR/GBP – Euro / Bảng Anh
EUR/JPY – Euro / Yên Nhật
GBP/JPY – Bảng Anh / Yên Nhật
AUD/NZD – Đô la Úc / Đô la New Zealand

Các cặp này thường có spread cao hơn và ít thanh khoản hơn cặp chính.

Cặp Tiền Ngoại Lai (Exotic Pairs)

Bao gồm một đồng tiền chính và một đồng tiền của thị trường mới nổi hoặc có tính thanh khoản thấp. Ví dụ:

USD/TRY – Đô la Mỹ / Lira Thổ Nhĩ Kỳ
EUR/SEK – Euro / Krona Thụy Điển
USD/HKD – Đô la Mỹ / Đô la Hồng Kông
USD/KRW – Đô la Mỹ / Won Hàn Quốc

Các cặp ngoại lai có thể biến động mạnh và spread rộng hơn so với cặp chính hoặc chéo.

Những Điều Cần Biết Khi Giao Dịch Cặp Tiền Forex

Giao dịch trên thị trường forex luôn xoay quanh các cặp tiền tệ. Tuy nhiên, để hiểu và sử dụng chúng hiệu quả, người giao dịch cần nắm rõ một số nguyên tắc và yếu tố quan trọng.

Cách Các Nhà Giao Dịch Tiếp Cận Cặp Tiền Forex

Trước khi đặt lệnh mua hoặc bán một cặp tiền, nhà giao dịch thường áp dụng hai phương pháp phân tích phổ biến:

Phân tích kỹ thuật: Sử dụng biểu đồ, chỉ báo và mô hình giá để xác định xu hướng và điểm vào/ra lệnh phù hợp.
Phân tích cơ bản: Dựa vào các yếu tố kinh tế như lãi suất, lạm phát, báo cáo việc làm, chính sách tiền tệ… để đánh giá sức mạnh của mỗi đồng tiền trong cặp.

Dựa trên kết quả phân tích, họ sẽ quyết định:

Mua (buy) nếu tin rằng đồng tiền cơ sở sẽ mạnh lên so với đồng tiền định giá.
Bán (sell) nếu kỳ vọng đồng tiền cơ sở sẽ yếu đi.

Tuy nhiên, giao dịch forex không phải lúc nào cũng mang lại lợi nhuận. Thị trường có thể biến động mạnh do ảnh hưởng của tin tức, quyết định từ ngân hàng trung ương hoặc các sự kiện kinh tế – chính trị lớn. Vì vậy, kiểm soát rủi ro là điều bắt buộc.

Ba Yếu Tố Quan Trọng Khi Theo Dõi Cặp Tiền Forex

Khi lựa chọn và theo dõi một cặp tiền forex, trader cần lưu ý đến 3 yếu tố sau:

Mức chênh lệch giá mua – bán (Spread): Spread là phần chênh lệch giữa giá mua và giá bán của một cặp tiền. Càng thấp thì chi phí giao dịch càng rẻ. Các cặp tiền chính như EUR/USD thường có spread thấp, phù hợp với cả người mới và trader chuyên nghiệp.
Thời gian giao dịch sôi động: Thị trường forex hoạt động 24 giờ/ngày, nhưng không phải lúc nào cũng có khối lượng lớn. Các phiên giao dịch London và New York thường là thời điểm thị trường hoạt động mạnh nhất, mang lại nhiều cơ hội hơn do biến động cao và thanh khoản tốt.
Tính thanh khoản của cặp tiền: Những cặp có nhiều người giao dịch (thanh khoản cao) sẽ dễ dàng khớp lệnh và có spread ổn định hơn. Ví dụ: EUR/USD, USD/JPY hoặc GBP/USD là các cặp có thanh khoản lớn trên toàn cầu.

Câu Hỏi Thường Gặp

Vì Sao Cặp Tiền Forex Luôn Đi Thành Cặp?

Khác với thị trường chứng khoán nơi bạn mua bán một loại tài sản đơn lẻ, forex là nơi bạn trao đổi giữa hai loại tiền. Khi bạn “mua” một cặp tiền, nghĩa là bạn đang mua đồng tiền cơ sở và bán đồng tiền định giá, và ngược lại khi “bán”.

Ví dụ:
Mua EUR/USD → Mua euro, bán đô la Mỹ
Bán GBP/JPY → Bán bảng Anh, mua yên Nhật

Có bao nhiêu cặp tiền forex trên thị trường?

Hiện có hàng trăm cặp tiền forex được niêm yết, nhưng chỉ khoảng 30–40 cặp được giao dịch thường xuyên, trong đó 7 cặp chính chiếm phần lớn khối lượng toàn cầu.

Cặp tiền forex nào phù hợp cho người mới?

Người mới thường bắt đầu với EUR/USD vì:

Tính thanh khoản cao
Spread thấp
Phân tích dễ dàng hơn

Tuy nhiên, cần kết hợp học kiến thức cơ bản, phân tích kỹ thuật và quản trị vốn để giao dịch hiệu quả hơn.

Kết Luận

Tóm lại, hiểu rõ cặp tiền forex là nền tảng để tiếp cận thị trường ngoại hối một cách đúng đắn và hiệu quả. Từ cấu trúc cặp tiền, tỷ giá hối đoái đến cách phân tích, mỗi yếu tố đều ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định và kết quả giao dịch. Hy vọng bài viết này giúp bạn có cái nhìn khách quan và dễ hiểu, giúp bạn xây dựng nền tảng kiến thức vững chắc về forex.

Xem ngay: